desni
Srpskohrvatski
urediIzgovor
uredi- IPA: /dêːsni/
- Hifenacija: des‧ni
Imenica
uredidȇsni f (ćirilica де̑сни)
Kategorije:
pren.
Oblici:
Značenja:
- Koji je sa strane suprotne onoj na kojoj se nalazi srce (o delovima ljudskog i životinjskog tela). [1]
- Oslonac, potpora. [1]
- Motika s desne strane gredelja. [3] Čurug Gospođinci Žabalj Kać Mošorin[1]
- Koji je na onoj strani gde je desna strana posmatrača. [1]
Primeri:
- Svȁ mi dèsna strána ùmānuta sȁd (tàko nȇmam mȍći s tȏm dèsnom stránom). Zrenjanin [1]
- Jednȋm [konju] je vȇzana lȇva nòga a drȕgim dèsna. [4] Bavanište Laćarak Novo Miloševo Jaša Tomić [1]# Presȉpa ga [kolač] mȁlo s vínom i tȕ tȁko prerȅže i ȍnda dȉgne u désnu rȗku. Izbište [1]# On je moja desna ruka. Sremska Mitrovica Novo Miloševo [1]# Glȅdajte dȅsno-lȇvo. [5] Itebej [1]# Tȏ dȏđe od Talìjānske dȇsno. [4] [5] Botoš Itebej Farkaždin [1]# Ȍnda se mȋ sàstanēmo, što su ìšli jèdni dèsno, jèdni lȇvo i zàtvorimo kȍlo. [4] Bačka Palanka [1]
Izvedene reči:
Izrazi:
- lȇvo i dȇsno ("na sve strane"). Itebej [1]
- Leva ruka, ˜ džep ("kaže se kada neko nešto ukrade"). Sombor [1]
Deklinacija
uredi deklinacija imenice desni
| jednina | množina | |
|---|---|---|
| nominativ | - | desni |
| genitiv | - | desni / desniju |
| dativ | - | desnima |
| akuzativ | - | desni |
| vokativ | - | desni |
| lokativ | - | desnima |
| instrumental | - | desnima |
Reference
uredi- „desni” u Hrvatskom jezičnom portalu
Srpskohrvatski
urediIzgovor
uredi- IPA: /děsniː/
- Hifenacija: des‧ni
Pridjev
uredidèsnī (ćirilica дѐснӣ)
Kategorije:
pren.
Oblici:
Značenja:
- Koji je sa strane suprotne onoj na kojoj se nalazi srce (o delovima ljudskog i životinjskog tela). [1]
- Oslonac, potpora. [1]
- Motika s desne strane gredelja. [3] Čurug Gospođinci Žabalj Kać Mošorin[1]
- Koji je na onoj strani gde je desna strana posmatrača. [1]
Primeri:
- Svȁ mi dèsna strána ùmānuta sȁd (tàko nȇmam mȍći s tȏm dèsnom stránom). Zrenjanin [1]
- Jednȋm [konju] je vȇzana lȇva nòga a drȕgim dèsna. [4] Bavanište Laćarak Novo Miloševo Jaša Tomić [1]# Presȉpa ga [kolač] mȁlo s vínom i tȕ tȁko prerȅže i ȍnda dȉgne u désnu rȗku. Izbište [1]# On je moja desna ruka. Sremska Mitrovica Novo Miloševo [1]# Glȅdajte dȅsno-lȇvo. [5] Itebej [1]# Tȏ dȏđe od Talìjānske dȇsno. [4] [5] Botoš Itebej Farkaždin [1]# Ȍnda se mȋ sàstanēmo, što su ìšli jèdni dèsno, jèdni lȇvo i zàtvorimo kȍlo. [4] Bačka Palanka [1]
Izvedene reči:
Izrazi:
- lȇvo i dȇsno ("na sve strane"). Itebej [1]
- Leva ruka, ˜ džep ("kaže se kada neko nešto ukrade"). Sombor [1]
Deklinacija
uredi deklinacija pridjeva desni
| jednina | muški rod | ženski rod | srednji rod | |
|---|---|---|---|---|
| nominativ | desni | desna | desno | |
| genitiv | desnog(a) | desne | desnog(a) | |
| dativ | desnom(u/e) | desnoj | desnom(u/e) | |
| akuzativ | neživo živo |
desni desnog(a) |
desnu | desno |
| vokativ | desni | desna | desno | |
| lokativ | desnom(e/u) | desnoj | desnom(e/u) | |
| instrumental | desnim | desnom | desnim | |
| množina | muški rod | ženski rod | srednji rod | |
| nominativ | desni | desne | desna | |
| genitiv | desnih | desnih | desnih | |
| dativ | desnim(a) | desnim(a) | desnim(a) | |
| akuzativ | desne | desne | desna | |
| vokativ | desni | desne | desna | |
| lokativ | desnim(a) | desnim(a) | desnim(a) | |
| instrumental | desnim(a) | desnim(a) | desnim(a) | |
Reference
uredi- „desni” u Hrvatskom jezičnom portalu
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 1,25 1,26 1,27 1,28 1,29 1,30 1,31 1,32 1,33 Rečnik srpskih govora Vojvodine, izmenjeno i dopunjeno izdanje u 4 toma, priredili mr Dejan Miloradov, Katarina Sunajko, mr Ivana Ćelić i dr Dragoljub Petrović, Matica srpska, Novi Sad.
- ↑ 2,0 2,1 Pavle Ivić—Žarko Bošnjaković—Gordana Dragin, Banatski govori šumadijsko-vojvođanskog dijalekta. Prva knjiga: Uvod i fonetizam. — SDZb, HV, 1994, 419 str, str. 58.
- ↑ 3,0 3,1 Gordana Dragin, Iz ratarske i povrtarske terminologije Šajkaške. — SDZb, HHHVII, 1991, 623—708.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Nevenka Sekulić, Zbirka dijalekatskih tekstova iz Vojvodine. — SDZb, HHVII, 1981, 107—306, str. 152, 166, 178, 286. Greška u referenci: Nevaljana oznaka
<ref>; naziv "Nevenka Sekulić, Zbirka dijalekatskih tekstova iz Vojvodine." je zadan više puta s različitim sadržajem - ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Pavle Ivić—Žarko Bošnjaković—Gordana Dragin, Banatski govori šumadijsko-vojvođanskog dijalekta. Druga knjiga: Morfologija, sintaksa, zaključci, tekstovi. — SDZb, HVIII, 1997, 586 str, str. 283.